Twintig jaar WieKentKunst, twintig jaar Moergestelse kracht
In 2017 bestaat de Stichting WieKentKunst twintig jaar. In twee decennia is WieKentKunst uitgegroeid tot een begrip in Moergestel en daarbuiten. Als geen ander weet de stichting de positieve en creatieve krachten van Moergestel te bundelen tot spraakmakende evenementen. In een serie verhalen staat Moergestel-Nieuws stil bij dit jubileum. Jeanne Jonkers en Peter Vrijhoeven doken in het archief en Paul Spapens schreef de verhalen.
Hoe Moergestel een unieke mobiele oven kreeg die nog steeds volop wordt gebruikt
Ambachtelijkheid is anno 2017 een woord dat een goede weergave is van een maatschappelijke trend. Tegenwoordig zijn veel mensen op zoek naar een tegenwicht van een mondiale beweging die velen gewoon te groot is, letterlijk niet te behappen. Ambachtelijkheid staat tegelijkertijd voor kleinschaligheid, wat wel hanteerbaar is. In 2005 bleek WieKentKunst deze hang naar het ambachtelijke goed te hebben aangevoeld. Dat deze editie van WieKentKunst werkelijk een afgeladen programma kende is tekenend voor Moergestel: in de grote wereld van nu heeft Moergestel veel kleinschalige eigenheid behouden.
Althans, afgaande op het programma van 2005. Het zou interessant zijn om eens na te gaan wat er nu nog over is van het gebodene begin oktober van dat jaar. Vermoedelijk zal dan worden vastgesteld dat er nog heel veel is en dat is best bijzonder. Misschien is deze grote verscheidenheid aan het ambachtelijke ook in andere Brabantse plaatsen nog manifest, maar voor Moergestel weten we het zeker, tenminste als we kijken naar het WieKentKunst-programma van ‘WieKent Gèèsels Ambacht’.
Neem bijvoorbeeld de deelname van bouwbedrijf Van Laarhoven aan de Oirschotseweg. Daar naast de Reusel kregen de bezoekers onder andere een muurtje te zien dat was gemetseld volgens een oud patroon. Gaat het er op de bouw tegenwoordig wel wat anders aan toe (kijk maar eens naar de woningen die bij de molen worden gebouwd), bij Van Laarhoven en ook bij andere bouwbedrijven in ons dorp zullen zeker nog ambachtslieden (een mooi woord trouwens) zijn die oude bouwvaktechnieken beheersen.
Of, een ander voorbeeld, het bakken van brood in een antieke houtoven in een ‘bakhöske’, in 2005 het bakhuisje achter de boerderij van Mariëlle en Frank van den Meijdenberg aan de Kloosterlaan. Dit zelfgebakken brood en dito speculaas viel bij honderden mensen in de smaak. De meesten van hen hadden nog nooit brood gegeten dat op dezelfde manier was klaargemaakt als onze voorouders dat vele honderden jaren hebben gedaan. De historische oven staat het niet toe om er voortdurend brood in te bakken.
Dus wat gebeurde er? Een groep vrijwilligers die zich al vanaf het begin voor WieKentKunst inzet bouwde onder technische leiding van Sjaak van Herk een mobiele houtoven. Deze kopie van de oven van Mariëlle en Frank van den Meijdenberg wordt nog steeds gebruikt bij verschillende manifestaties. Ook tijdens WieKentKunst 2017, eind september, kan weer van het brood uit deze met musterd gestookte houtoven worden geproefd. Het thema dit jaar is natuur en wat is natuurlijker dan op een kleinschalige en ambachtelijke manier brood bakken met toepassing van – uiteraard – natuurlijke ingrediënten, maar dat doet uiteraard elke bakker in ons dorp.
Verder bestond het programma van WieKent Gèèsels Ambacht onder meer uit: wecken van vlees en groeten en zuurkool snijden en inmaken. Pindollen en knellen draaien en gebruiken. Molenstenen billen. Stoelen matten. Bijenkorven vlechten. Honing slingeren. Dorsen met de vlegel. Vliegers maken. Schoenen maken. En verhalen vertellen – in feite is alles een verhaal, het verhaal van Moergestel wordt al twintig jaar met plezier door WieKentKunst verrteld.
Ad Kox stookt de houtoven van Mariëlle en Frank van den Meijdenberg. Foto: Paul spapens.
Een demonstratie van ambachtelijke bouwtechnieken op het erf van bouwbedrijf Van Laarhoven aan de Oirschotsweg. Foto: Paul Spapens.